Konsekwencje pracoholizmu
Zbyt długie przebywanie w pracy wpływa negatywnie zarówno na życie zawodowe, jak i osobiste i społeczne.
Pracoholizm prowadzi do zwiększenia liczby popełnianych błędów, a często także do wypalenia zawodowego, depresji i chronicznego zmęczenia. Nierzadko pracoholicy cierpią na choroby wywołane przez stres, podwyższony poziom lęku, uzależnienia od substancji chemicznych i zaburzenia odżywiania się.
Styl życia pracoholika, pełen lęku i stresu, może spowodować rozwój choroby wieńcowej. Pracoholicy mogą czuć się jednak zbyt zajęci, żeby zająć się swoim zdrowiem…
Ludzie nastawieni na "robienie kariery" mają narastające problemy ze zrównoważeniem życia osobistego z zawodowym. Badania dowiodły, że długie pozostawanie w pracy, powoduje trudności w relacjach z ludźmi i rodziną. Małżonkowie pracoholików i ich dzieci czują się często samotni, odizolowani i emocjonalnie oraz fizycznie porzuceni. Nawet, jeśli pracoholik jest przy nich, często jest emocjonalnie niedostępny.
Uzależnienie od pracy trzyma ludzi z daleka od odnalezienia w sobie odpowiedzi na pytanie kim są.
Pracoholizm jako uzależnienie
Pojęcie "pracoholizm" zostało po raz pierwszy użyte w 1971 r. jako pokrewne pojęciu alkoholizmu. "W istocie, gdy praca zajmuje większość czasu i uwagi, pracoholizm – tak jak alkoholizm – może być określany mianem nałogu" (Burwell, 2002).
Pracoholizm jest więc wyniszczającym uzależnieniem, które powoduje rozpad rodziny. Pracoholicy, mają wspólne z alkoholikami symptomy: zniekształcone postrzeganie rzeczywistości, potrzebę kontroli, mechanizmy zaprzeczania, lęk, objawy depresji, zamykanie się w sobie, szybkie irytowanie się i problemy w relacjach z bliskimi.
Jak zachowuje się pracoholik?
Pracoholików określa ich nadmierne, wręcz obsesyjne, zaangażowanie w pracę, połączone z zaniedbywaniem innych sfer życia i własnych potrzeb. Większość pracoholików pracuje nieustannie przez długie godziny, nie wyłączając wieczorów i weekendów. Pracują więcej i dłużej niż inni, niechętnie odrywają się od zajęć, często wybierają pracę zamiast odpoczynku.
Kiedy pracoholik zostanie wreszcie nakłoniony do wzięcia urlopu, z reguły bierze pracę ze sobą. Uzależniony od pracy nie potrafi odpoczywać, ma silne poczucie, że zawsze trzeba coś zrobić.
Pracoholicy lubią także sprawować pełną kontrolę i w związku z tym rzadko i niechętnie przekazują zadania innym osobom lub proszą o pomoc. To zaś sprawia, że pracują jeszcze więcej. Dążą do perfekcjonistycznego wykonania zadania i chcą, by inni ludzie widzieli ich sukces. W pracy szukają potwierdzenia własnej wartości, stąd przymus ciągłego wykazywania się i rywalizacji z innymi pracownikami.
Osoby uzależnione od pracy mają problemy z bliskością – budowaniem bliskich relacji, komunikacją uczuć i często wycofują się z życia rodzinnego.
O czym myśli pracoholik?
Myśli pracoholika krążą wokół pracy, własnych planów i sposobów osiągnięcia celu. Pracoholik jest bardziej skoncentrowany na sobie i obiektach, mniej na ludziach. Ma niską samoocenę – wiele negatywnych myśli na swój temat, swoich kompetencji, nieadekwatnie ocenia swoje możliwości. Cechują go perfekcjonistyczne schematy myślowe, jest nadmiernie skupiony na przewidywaniu porażki, negatywnej ocenie i reakcji innych ludzi.
Co czuje pracoholik?
Pracoholicy przeżywają więcej negatywnych emocji takich jak: poczucie winy, lęk np. przed negatywną oceną, utratą kontroli, porażką; irytacja, złość. Wielu uzależnionych nie odczuwa przyjemności i zadowolenia z pracy.
Osoby uzależnione od pracy często skarżą się na zdrowie, a typowym zgłaszanym objawem jest ból w klatce piersiowej.
Typy pracoholików
Tak, jak istnieją różne wzorce picia u osób uzależnionych od alkoholu, tak samo istnieją różne odmiany uzależnienia od pracy. Badacze wymieniają następujące typy pracoholików:
• Niepohamowany pracoholik – to osoba, która jest inicjatorem pracy, pracuje kompulsywnie i wytrwale dzień i noc, bez odpoczynków w trakcie weekendów i bez urlopów.
• Bulimiczny pracoholik – powolny w inicjowaniu pracy, posiada ekstremalne wzorce pracy, które wahają się od całkowitego zaangażowania i poświęcania się pracy a całkowitym rezygnowaniem z niej.
• Pracoholik z deficytami uwagi – poszukujący adrenaliny, który łatwo się nudzi i stale potrzebuje stymulacji. Jest bardzo dobrym inicjatorem pracy, ale dużo gorszy w jej kończeniu. Ma problemy ze skupieniem się na zadaniu, które jakiś czas temu zaczął i skacze do następnego punktu planu, pozostawiając wiele projektów niezakończonych.
• Zasmakowany pracoholik – jest metodyczny, analityczny, skupia się nadmiernie na detalach, ponownie sprawdza to, co do tej pory zrobił. Jest perfekcjonistą, ponieważ obawia się, że zakończone produkty nie będą wystarczająco dobre. Jest powolny w inicjowaniu pracy i powolny w jej oddawaniu.
Autor: Źródło informacji: INTERIA.PL, Małgorzata Zwolak-Kamińska