ZIELONA GÓRA:

Winiarnia przy ulicy Zamkowej [Nieznana Zielona Góra]

Według planu miasta z XIX wieku u zbiegu dzisiejszych ul. Zamkowej i Boduena niegdyś znajdowały się pola oraz ogrody. Jeszcze w 1872 roku znajdowały się w tym rejonie tylko dwie posesje. Od 1880 roku przy ul. Zamkowej (dawniej Burgstrasse) była jedna z największych i najprężniej działających winiarni w mieście należąca do Fritza Briegera.

Nie zachowała się dokumentacja projektowa budynku winiarni, a jej pierwotny wygląd można odtworzyć na podstawie dawnych ilustrowanych kart pocztowych, reklam prasowych oraz rycin z początku XX wieku. Elewacja dwukondygnacyjnego budynku winiarni była czteroosiowa od strony dzisiejszej ulicy Zamkowej, a trzyosiowa od ulicy Boduena.

Winiarnię wybudowano na planie litery L. Pierwsza kondygnacja została zaakcentowana niskim cokołem, a obie kondygnacje zostały rozdzielone pasem dekoracji z profilowanego gzymsu oraz ozdobnych płycin z motywami roślinnymi, w które wkomponowano dwie orle głowy. Fasada została zwieńczona profilowanym gzymsem, który został wsparty na kroksztynach, a jej najbardziej eksponowaną partię stanowiło ścięte naroże, w którym umieszczono barwną sztukaterię w postaci girlandy z przedstawieniami winogron i dwóch ptaków.

Na piętrze budynku mieściło się mieszkanie należące do Fritza Briegera, a kolejny lokal zajmował dyrektor fabryki Fritz Grundmann. Mieściła się tu także hurtownia wina. W sezonie letnim prowadzono ogródek winiarski.

W 1941 roku zakład przekształcono w przedsiębiorstwo handlowe o nazwie “Firma Fritz Brieger Schaumweinkeller offene Handelsgesellschaft”, a w 1942 roku doszło do jej rozbudowania. Wówczas to winiarnię połączono z sąsiadującym XVIII wiecznym domem z bramą sklepioną półkoliście i przykrytą pulpitowym daszkiem ceramicznym.

W związku z trwającą wojną w piwnicach zlokalizowano pomieszczenia schronów przeciwlotniczych (Luftschutzräume, skrót LSR), które na zewnątrz zostały oznaczone strzałkami namalowanymi na fasadzie białą fluorescencyjną farbą. Miały za zadanie wskazać ludności cywilnej drogę do schronów przeciwlotniczych. Zaś służbom ratowniczym miały pomagać w lokalizacji wyjść ewakuacyjnych, w razie zburzenia budynku. Oznakowanie tego schronu pozostało do dzisiaj widoczne!

Po zakończeniu wojny budynek był traktowany jako majątek porzucony i nie był użytkowany. Przed degradacją i rozkradaniem winiarnia została zabezpieczona przez przedstawicieli Zjednoczenia Przemysłu Spożywczego w Poznaniu i jeszcze w 1945 roku decyzją starostwa, obiekt oddano w użytkowanie Stanisławowi Marczyńskiemu, który ze swoim wspólnikiem Kuleszą dzierżawili zakład do 1949 roku. W 1951 roku budynek został przejęty przez Lubuską Wytwórnię Win w Zielonej Górze. Część pomieszczeń przeznaczono na mieszkania lokatorskie. W posiadaniu wytwórni większość budynku pozostawała aż do bankructwa w 1999 roku.

Obecnie w dawnej winiarni Briegera znajdują się mieszkania lokatorskie, a część od 2003 roku zajęta jest przez Parafię Greckokatolicką Bizantyjsko – Ukraińską pod wezwaniem Opieki Matki Bożej w Zielonej Górze.

 

 

Tekst i materiał ikonograficzny:
dr Grzegorz Biszczanik – historyk, filokartysta, znawca dziejów Zielonej Góry. 

Zobacz więcej
Back to top button
0:00
0:00