W najnowszej audycji powróciliśmy na chwilę do Lubuskiego Forum Nauczycieli Polonistów i tematu jednego z wykładów. Prof. Iwona Pałucka-Czerniak z Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego mówiła wówczas o retoryce na co dzień i od święta. Jak się okazuje, młodzież nie musi poznawać tej dziedziny o skutecznej komunikacji dopiero na studiach.
Uczniom najlepiej przybliżać retorykę najwcześniej jak się da. Dobrze brać tu przykład z XVI i XVII-wiecznych szkół, gdzie ta dyscyplina była jedną z najbardziej podstawowych.
Jezuici mieli wpisaną retorykę w tak zwane trivium, czyli pierwszy etap kształtowania umiejętności swoich uczniów. Retoryka była fundamentalnym przedmiotem, fundamentalną umiejętnością sprawnego posługiwania się słowem w rozmaitych sytuacjach. Nasi uczniowie już od stuleci uczą się zagadnień retorycznych, ale nie uczyli się typowo terminologii retorycznej. Nie identyfikowano treści nauczania z pojęciem retoryki, z nauką związaną ze skutecznym posługiwaniem się mową.prof. Iwona Pałucka-Czerniak
Jak uważa pani profesor, młodzież może wiele zyskać na wprowadzeniu do nauki języka polskiego elementów argumentacji i komunikacji. Wtedy zajęcia będą ciekawsze i nauczą uczniów, by zwracali uwagę na skuteczność i jasność przekazu.
Jest to trudne do wypracowania tylko w trakcie jednej czy dwóch godzin zajęć. Tak naprawdę retoryki uczniowie muszą się uczyć od początku swojej edukacji szkolnej. Każda sytuacja, kiedy składają życzenia, kiedy gratulują, kiedy dziękują, przepraszają, jest okazją do ćwiczeń retorycznych. Każda lektura otwiera szerokie pole do takich ćwiczeń. Również nasza codzienność pokazuje, że taka umiejętność publicznego zabierania głosu jest na porządku dziennym w szkole, ale jest też koniecznością w życiu społecznym, do którego szkoła przygotowuje.prof. Iwona Pałucka-Czerniak
Jednymi z ćwiczeń, które mogą przygotowywać uczniów do wystąpień, są analizy wypowiedzi osób publicznych. Retoryka jako nauka porozumiewania się wciąż pozostaje więc aktualna i powinna być przydatna nie tylko do zaliczenia egzaminu z języka polskiego.
Polski na tapecie – audycja z 15.03.