AUDYCJE 96 FM:ZIELONA GÓRA:

Widzę „mem” czy „mema”? Oto jest pytanie [Polski na tapecie]

Kto spędził choćby chwilę na przeglądaniu portali społecznościowych, ten z pewnością widział niejeden mem. A może niejednego mema? Jak właściwie powinno się odmieniać to słowo?

Dlaczego mem, choć nie jest żywą istotą, traktujemy tak, jakby nią był? W języku polskim istnieje przecież kategoria żywotności rzeczowników. Te wyrazy, które są określeniami żywych istot (ludzi lub zwierząt), to właśnie rzeczowniki żywotne. Nazwy przedmiotów są z kolei rzeczownikami nieżywotnymi.

Istnieje reguła, że w odmianie przez przypadki rzeczowniki żywotne rodzaju męskiego otrzymują końcówkę fleksyjną „-a” w bierniku i dopełniaczu. Rzeczowniki nieżywotne natomiast – końcówkę „-a”, „-u” lub przyjmują formę taką samą, jak w mianowniku. A oto przykłady:

RZECZOWNIK ŻYWOTNY RZECZOWNIK NIEŻYWOTNY
mianownik (kto?, co?): człowiek mianownik (kto?, co?): dom
dopełniacz (kogo?, czego?): człowieka dopełniacz (kogo?, czego?): domu
celownik (komu?, czemu?): człowiekowi celownik (komu?, czemu?): domowi
biernik (kogo?, co?): człowieka biernik (kogo?, co?): dom
narzędnik (z kim?, z czym?): człowiekiem narzędnik (z kim?, z czym?): domem
miejscownik (o kim?, o czym?): człowieku miejscownik (o kim?, o czym?): domu
wołacz: człowieku! wołacz: domie!

Od tej reguły są oczywiście wyjątki, ale to nie na nich się skupimy. Zastanówmy się za to nad wspomnianym słowem „mem”. Czy w internecie widzimy „mem” czy „mema”? Zgodnie z zasadą, która dotyczy odmiany rzeczowników nieżywotnych (a takim właśnie jest wyraz „mem”), prawidłowa jest pierwsza forma. W swobodnej polszczyźnie używamy jednak także drugiej formy – „mema”, ponieważ istnieje tendencja do „ożywiania” rzeczowników nieżywotnych. Można to zaobserwować również w metaforach, takich jak „mem obiega internet” czy „mem żyje”.

Podsumowując, zarówno forma „mem”, jak i „mema” jest poprawna. Możemy używać ich obu – byle nie jednocześnie. Zdecydujmy się na jedną i używajmy jej konsekwentnie.

Więcej informacji na temat rzeczowników żywotnych i nieżywotnych znajdziecie np. na blogu „Trudny język polski”.

Zobacz więcej
Back to top button
0:00
0:00