Interesujące zabytki możemy spotkać w całej Zielonej Górze. W niedalekiej odległości od zielonogórskiego Drzonkowa jest dzielnica Sucha. Pośrodku niej znajduje się kościół, mający ponad 200 lat.
Zielonogórska Sucha w materiałach źródłowych wzmiankowana była w XVI wieku jako Czauche. Była wówczas własnością Hansa von Rechenberga. W kolejnych latach jej nazwa brzmiała już Zauche. W tamtych latach przeważająca część mieszkańców była wyznania katolickiego, a we wsi nie było żadnego kościoła. Do tego znajdującego sie w Zielonej Górze było zbyt daleko. Dlatego wierni udawali się na nabożeństwa do kościołów w Otyniu (Deutsch Wartenberg) lub Ługach.
Najprawdopodobniej w XVII wieku w Suchej powstała drewniana świątynia katolicka. W tym czasie w Europie trwała wojna trzydziestoletnia, która nie była łaskawa dla wsi. W latach 1621 – 1634 Sucha znajdowała się na trasie przemarszu wojsk austriackich, niemieckich oraz szwedzkich będąc wielokrotnie plądrowana, palona i niszczona. Kościół nie przetrwał.
W 1821 roku na miejscu dawnej świątyni postanowiono wybudować nowy kościół. Świątynia została wzniesiona na planie prostokąta z cegieł, które następnie otynkowano. Od południowej strony dobudowano wieżę z hełmem w kształcie kopuły. W północnej części – za ołtarzem ulokowano zakrystię. Ciekawostką jest fakt, że wejście do kościoła znajdowało się w wieży. W dolnej części kościół posiadał zdobienia w postaci boniowania. Całość posesji została otoczona drewnianym płotem, a przed wejściem znajdował się sporej wielkości drewniany krzyż. Najstarszym wyposażeniem był natomiast dzwon… pochodzący z XV wieku Obok świątyni znajdował się cmentarz, na którym grzebano miejscowych.
Kościół w późniejszych latach ze względu na większą ilość ewangelików został przez nich przejęty. Świątynia nie ucierpiała w trakcie I wojny światowej. O tym jak wyglądała przed drugą wojną mogłem się przekonać otrzymując fantastyczną dokumentację fotograficzna od Kornelia Löw. Porównując dawne fotografię z dzisiejszym wyglądem świątyni można zauważyć, że praktycznie jedynymi unowocześnieniami jest ogrodzenie.
Po zakończeniu II wojny światowej świątynia została przejęta ponownie przez katolików stając się kościołem filialnym p. w. św. Marcina w Ługach. Od 1965 roku znajduje się na liście zabytków i jest pod ochrona konserwatorską. Niestety Niegdyś znajdujący się obok kościoła cmentarz zostali zlikwidowany i nie ma obecnie po nim żadnego śladu. Nie odnajdziemy także żadnej tablicy wspominającej dawnych mieszkańców Zauche.
Źródła:
-opracowania i zbiory własne;
-wspomnienia Kornelii Löw;
-mapy ze zbiorów Geographisches Institut – Kartensammlung, Humboldt-Universität zu Berlin;
-K. Garbacz, “Zielona Góra. Spacer z Przeszłością”, Zielona Góra 2017;
-”„ZIELONA” ZIELONA GÓRA. Strategia rozwoju terenów zieleni w mieście Zielona Góra”, pod red. A. Greinert, M. E. Drozdek, Zielona Góra 2015.
#NieznanaZielonaGóra #MiastoZG #ZielonaGóra #Grunberg #Schlesien #DawnaZielonaGóra
Tekst:
dr Grzegorz Biszczanik – historyk, filokartysta, znawca dziejów Zielonej Góry
