Spacerując po zielonogórskich lasach można natknąć się na interesujące okazy drzew i krzewów. Leśne dukty jednak mogą prowadzić w zaskakujące miejsca, znane nielicznym lub całkowicie zapomniane. Jedno z nich jest w najdalej wysuniętej dzielnicy miasta. Poznajcie zielonogórskie Jarogniewice i ich tajemnice.
Na przełomie XIX i XX wieku Jarogniewice (niem. Hartmannsdorf) należały do urodzonego w Wilkowie Benno Nicaeusa. Przeprowadził się on do wsi po ślubie z Antonie Mathilde Auguste Ebhardt z Klenicy i tam, we wtorek 25 czerwca 1895 roku, na świat przyszedł ich syn Hans. Mając 18 lat jako pełnoletni został wcielony do armii ze względu na fakt, iż wybuchła Wielka Wojna. Trafił na front… Jako młody, zaledwie 19 letni żołnierz znalazł się na froncie wschodnim, gdzie dowództwo rosyjskie za główny cel obrało przeforsowanie Karpat. Wówczas Hans Nicaeus był dragonem (szeregowym) w 4 Pułku Dragonów (4 Dragoner-Regiment von Bredow /1. Schlesisches/) i służył w 4-tym Eskadronie. Jego jednostka w ramach 5-tej Dywizji Kawalerii w okresie od 06.03.1915 – 23.03.1915 prowadziła walki w okolicach Harasymowa (ukr. Гарасимів). Niestety 13 marca 1915 roku zginął. Jego ciała najprawdopodobniej nie sprowadzono do rodzinnego Hartmannsdorf. Jego rodzice jednak na wszelkie sposoby chcieli upamiętnić syna, którego ostatni raz widzieli przed wyjazdem na front.
Na miejscowym cmentarzu ufundowali tablice nagrobną upamiętniająca syna. Nie jest to zaskakujący fakt. Zaskoczeniem natomiast jest… druga bardzo podobna tablica pamiątkowa, która znajduje się przy leśnej drodze w kierunku Pielic
Dojazd jest bardzo utrudniony, ale nie niemożliwy. Moja trasa jest jedną z kilku, którą można dotrzeć w opisywane miejsce. Ja wybrałem się od strony… Jeleniowa, gdzie skręciłem w lewo, w las, w pierwszą leśna drogę od strony miasta. Należy iść głęboko w las, nie wchodząc w żadne odnogi. Droga jest wyboista, zarośnięta i z wieloma dziurami. Trudno się po niej chodzi, nie mówiąc już o jakiejkolwiek jeździe. Musimy dojść do głazu opisanego „Mowczana. Marka” i skierować się w prawo w drogę pożarową nr „27”. Po około 300 metrach po prawej stronie zobaczymy obelisk. Dociekliwe oko zauważy jednak, że pomnik znajduje się na dość nowej kostce brukowej…
Jego obecna lokalizacja nie jest historyczna, gdyż pierwotnie znajdował się on w innym miejscu (zapewne ukazując granice dóbr Nicaeusów). Płyta pamiątkowa przetrwała okres II wojny światowej, ale w czasach PRL „podczas prac leśnych […] została zepchnięta i przywalona zwałami ziemi” w bagnistym lesie. Wówczas nikt się nie przejmował pozostałością po niemieckich mieszkańcach tych ziem. Dopiero w 2014 roku została odnaleziona i staraniem myśliwych z Koła Łowieckiego „Piżmak” w Niwiskach została oczyszczona i postawiona w obecnej lokalizacji. Kiedy byłem na miejscu pod obeliskiem nie było żadnych zniczy. Te znalazłem w rowie rozrzucone i ustawiłem je przed nim.
Dla chcących odwiedzić to miejsce podaje dokładną lokalizację wg współrzędnych geograficznych 51.8350436, 15.4654884 Miłego spaceru
#NieznanaZielonaGóra #MiastoZG #ZielonaGóra #Hartmannsdorf #Jarogniewice #Schlesien
Źródła:
-opracowania własne;
-”Do Jarogniewic” [w:] rowernarympal.wordpress.com
-https://gw.geneanet.org/
-”Przy drodze Pielice – Jarogniewice…” [w:] https://sciezkawbok.wordpress.com/
-zamkilubuskie.pl
Tekst:
dr Grzegorz Biszczanik – historyk, filokartysta, znawca dziejów Zielonej Góry
