Na Wzgórzach Piastowskich nie odnajdziemy wiele budynków, a to dlatego, że dzisiejszy park przeznaczony był do spacerów, wypoczynku oraz odetchnięcia od miejskiego zgiełku. Jednym z nich jest budynek dawnej restauracji, ale tuż obok znajduje się zadziwiająca wiele osób wieża. Czym ona była? Po co powstała? Dzisiaj odkryję przed Wami tę nieznaną tajemnicę Zielonej Góry.
Jeszcze na początku XX wieku miejsce, gdzie dzisiaj znajduje się jeden z okazałych parków miejskich był…zwykłym ugorem bez jakichkolwiek drzew. Włożono mnóstwo siły, chęci oraz środków, aby ten teren dzisiaj wyglądał zupełnie inaczej. Wilhelm Bogdan właśnie w tym miejscu postanowił wybudować swoją restaurację za pieniądze, które uzyskał z prowadzenia zupełnie innego lokalu gastronomicznego w mieście. Jednak budynek restauracji pozostawmy na zupełnie inny odcinek „Nieznanej Zielonej Góry”. Skupmy się na tym co powstało tuż obok, a mianowicie wieży.
Nowo powstała restauracja znajdowała się na wzgórzach, czyli zdecydowanie wyżej niż inne lokale gastronomiczne ulokowane w mieście. W przeciwieństwie do nich był tam jeden zasadniczy problem, a mianowicie – dostarczania wody, bo przecież woda nie płynie do góry. Dobra restauracja, a za taka miała uchodzić „Piastenhöhe” musiała mieć bieżący dostęp do tego naturalnego dobra.
Dlatego już w marcu 1900 roku postanowiono przedstawić pierwsze projekty budynku, który miał w tym dopomóc. Była nim wieża wodna wyposażona w najnowocześniejsze wówczas pompy. Pierwotnie wieża nie miała być samodzielnym budynkiem, gdyż tuż obok niej miał znajdować się garaż dla jednego samochodu. Niemniej policji budowlanej nie spodobał się ten projekt, gdyż stwierdzono, że taki budynek zdecydowanie zaburzyłby koncepcję restauracyjna jak i wygląd samego powstającego parku. Dlatego też zakazano go wybudować. Zanim wieża powstała wodę wypompowywano tylko prowizorycznymi pompami przy pomocy wiatraka, który widać na pocztówkach.
Sama wieża powstała na planie prostokąta i do jej budowy wykorzystano cegły sylikatowe oraz klinkierowe. Była to dwukondygnacyjna budowla, która nie mogła odbiegać stylem architektonicznym od restauracji. Dlatego też właśnie z cegieł klinkierowych ułożono detale architektoniczne odmieniając wygląd budynku. Pierwotnie wieża miała zaplanowane inne okna oraz szczyt, ale projekt został delikatnie zmieniony i zamiast ostro zakończonych otworów okiennych powstały proste, natomiast nad nimi ulokowano okna okrągłe. Na samym szczycie wieży umieszczono sporych rozmiarów wiatrak, który pomagał w pompowaniu wody. Wewnątrz znajdowały się na każdym piętrze jedno pomieszczenie. Na dole pomieszczenie techniczne, zaś na piętrze kilka pomp.
W latach 20. XX wieku w mieście odbyła się wielka akcja kanalizacyjna, która spowodowała, że restauracja została podłączona do miejskiej sieci. W związku z tym wieża wodna przestała być potrzebna. Nie przystosowano jej jednak do celów widokowych, gdyż nie zdemontowano żadnych urządzeń wychodząc z założenia, że kiedyś może być jeszcze przydatna. Okna dolnej kondygnacji zostały zamurowane, a wiatrak zdemontowany. Po wojnie została włączona do zasobów miejskich wodociągów.
Dziś wieża nie jest udostępniona do zwiedzania. Wieżą widokową też nie została ze względu na fakt, że otaczający ją park bardzo mocno się rozrósł i widok z niej nie byłby tak okazały jak jeszcze 124 lata temu. Obecnie należy do Zielonogórskich Wodociągów i Kanalizacji i jest terenem chronionym jako ujęcie wody podziemnej.
Źródła:
-opracowania i zbiory własne;
-zbiory S. Ronowicza;
-zbiory Archiwum Państwowego w Zielonej Górze.
Tekst:
dr Grzegorz Biszczanik – historyk, filokartysta, znawca dziejów Zielonej Góry
