Zielona Góra jest wszędzie. Nie jest to zaskoczeniem, skoro jeden z największych miejskich zakładów był rozpoznawalny na całym świecie. Chodzi oczywiście o zakłady Beuchelta i jego “stalowe dziedzictwo”, które można odnaleźć blisko i daleko naszego miasta. Zapraszam na wycieczkę do urokliwego Bytomia Odrzańskiego.
Zakłady Beuchelta słynęły z budowy konstrukcji stalowych i mostów. Można napisać śmiało, że były monopolistą jeżeli chodzi o budowanie mostów na Odrze. Zielonogórskie mosty można odnaleźć m. in. w Szczecinie, Krośnie Odrzańskim, Głogowie, Wrocławiu czy Kędzierzynie-Koźlu. Jeden z ciekawszych konstrukcyjnie mostów drogowych został wybudowany w 1907 roku w Bytomiu Odrzańskim.
Już pod koniec XIX wieku w Bytomiu Odrzańskim powołano komitet budowy nowego mostu, a wsparcia udzielił ówczesny właściciel Siedliska książę Karol zu Carolath-Beuthen. Tutaj dochodzimy do Zielonej Góry, gdyż wykonania konstrukcji stalowych podjęły się zakłady Beuchelt & Co. z naszego miasta. Jak się okazało grunberscy inżynierowie zaprojektowali imponującą konstrukcję. Miał to być największy most na Odrze, a jego główne stalowe przęsło miało mieć długość “102 metrów, kolejne 36 metrowe przęsła łączyły główną konstrukcje z ziemną rampą na prawym brzegu.” Długość całego mostu wynosiła aż 840 metrów. W ten sposób most w Bytomiu Odrzańskim był najdłuższym mostem na całym Śląsku! Most został oddany do użytku w 1907 roku. Hucznie.
Był bardzo często uczęszczaną przeprawą przez rzekę. Wielokrotnie fotografowany i malowany był jednym z najczęstszych motywów dawnych kart pocztowych wydawanych w mieście oraz przez wydawców zamiejscowych. Wszak prócz tego, że był najdłuższy był jednym z bardziej urodziwych z pięknym “wjazdem” oraz herbem. Nie ucierpiał w czasie Wielkiej Wojny i po jej zakończeniu w dalszym ciągu spełniał swoje funkcje.
Jego kres przyniosła II wojna światowa, a dokładniej zima 1945 roku. Do Bytomia Odrzańskim zbliżały się jednostki Armii Czerwonej. Wówczas wojska niemieckie wycofujące się z tychże terenów podjęły decyzje o jego wysadzeniu. Po wojnie most nie został odbudowany, gdyż ówczesne władze stwierdziły, że taka przeprawa mostowa w mieście nie jest potrzebna. Od tamtej pory w Bytomiu Odrzańskim nie ma mostu.
Kilka lat temu część estakady mostowej została odremontowana i przystosowana do funkcji promenady spacerowej. To co zostało z dawnego mostu, to charakterystyczna konstrukcja wjazdowa od strony miasta. Przy niej znajduje się tablica pamiątkowa, gdzie jest informacja, że most został wybudowany przez zakłady Beuchelta. Mały-wielki zielonogórski kamyczek do historii regionu!
Źródła:
-opracowania własne;
-T. Andrzejewski, Pomniki przeszłości Ziemi Nowosolskiej (95), 19.02.2020;
-Katalog “Beuchelt & Co. 1876-1926” w zbiorach Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze;
-Katalog “BEUCHELT & CO – Bruckenbau-Stahlbau-Waggonbau-Tiefbau” w zbiorach MZL;
Tekst:
dr Grzegorz Biszczanik – historyk, filokartysta, znawca dziejów Zielonej Góry