Podobno żadnych innych pieśni nie znamy tak dokładnie, jak kolęd. Nie zawsze jednak wiemy, o czym śpiewamy. To starało się zmienić Radio Index w świątecznym odcinku „Polskiego na tapecie”.
Teksty kolęd mają nawet po kilkaset lat. Za najstarszą zachowaną polską kolędę uważa się „Zdrów bądź, Królu Anielski” z 1424 roku. Stąd też obecność archaizmów, czyli elementów językowych uznawanych dziś za przestarzałe. To przede wszystkim dawniej używane wyrazy, ale też sposoby odmiany wyrazów lub ich dawne znaczenia.
Przykładowo w kolędzie Mizerna, cicha śpiewamy: „Nad nim anieli w locie stanęli/ I pochyleni klęczą/ Z włosy złotymi, skrzydły białymi/ Pod malowaną tęczą”. „Włosy” i „skrzydły” to dawna postać narzędnika liczby mnogiej. Dziś nie jest już używana (mówimy: „włosami”, „skrzydłami”), jednak zachowała się w wyrażeniach takich jak „innymi słowy”, „dawnymi czasy”. Pasterze zaś do Betlejem przybieżeli, czyli ‘przybiegli, pospieszyli’.
A o tym, dlaczego Betlejem było „nie bardzo podłym miastem”, dowiecie się, słuchając okolicznościowego odcinka. Wszystkiego dobrego!
Polski na tapecie – 22.12.
http://www.facebook.com/PolskiNaTapecie/posts/324972911342351