Pomimo tego, że deklaracja PIT 36 w większości przypadków skierowana jest do podmiotów profesjonalnych (prowadzących pozarolniczą dzielność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej), może zostać przygotowana w tak zwanym opodatkowaniu łącznym. W pierwszym przypadku jako łączne opodatkowanie małżonków, w drugim jako opodatkowania dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci. W jaki sposób przygotować takie zeznania? Komu służą? Na jakich zasadach?
Opodatkowanie łączne małżonków
Zasadnicze jest opodatkowanie każdego podatnika indywidualnie, jednak po spełnieniu określonych warunków ustawowych – można wystąpić o wspólne opodatkowanie dochodów małżonków. Do głównych zasad kwalifikujących należą:
- konieczność podlegania nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu;
- pozostawanie w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy;
- pozostawanie przez cały rok w wspólności majątkowej;
- niepodleganie pod zastosowanie przepisów dotyczących podatku liniowego, ryczałtowego itp. (nie dotyczy podatników osiągających przychody z tytułu najmu itp.)
Opodatkowanie następuje na wspólny wniosek, który może zostać wyrażony przez jednego z małżonków. Takie jednoosobowe zgłoszenie wniosku traktuje się na równi, ze złożeniem oświadczenia o upoważnieniu przez współmałżonka, do złożenia wspólnego wniosku o łączne opodatkowanie dochodów małżonków. Co ważne, oświadczenie takie składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Generalnie, w takiej sytuacji podatek określa się w podwójnej wysokości podatku, obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków, po uprzednim odliczeniu kwot podlegających odliczeniu od dochodu.
Osoby samotnie wychowujące dziecko
Kolejną preferencją, jaką przewidział ustawodawca dla PIT 36, jest możliwość złożenia wniosku o określenie podatku dla osób samotnie wychowujących dzieci. W tej sytuacji ponownie, aby skorzystać z tej opcji, należy spełnić szereg warunków ustalonych przez ustawodawcę. Z wnioskiem wystąpić może rodzic lub opiekun prawny, który podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu i jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą pozostającą w separacji lub nawet w związku małżeńskim, jeżeli małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, pod warunkami, że:
– samotnie wychowywał dzieci małoletnie lub bez względu na ich wiek, które otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, lub do ukończenia przez dziecko 25 roku życia uczącego się w szkołach określonych w odrębnych przepisach;
– ani do tego rodzica lub opiekuna nie mają zastosowania przepisy dotyczące podatku liniowego, podatku ryczałtowego, tonażowego itp.
Opodatkowanie w ten sposób osoby samotnie wychowującej dziecko, następuje na wniosek. Podatek określa się w ten sposób, że określa się go w podwójnej wysokości podatku, obliczonego od połowy swoich dochodów (dochodów rodzica), z tym że do dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem dochodowym na zasadach określonych w ustawie, ani kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, opodatkowanych według 5% stawki podatku oraz nie dolicza się dochodów uzyskanych przez pełnoletnie dziecko.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że dziecko pełnoletnie, które w roku podatkowym uzyskało dochody podlegające opodatkowaniu, obowiązane jest do samodzielnego złożenia zeznania podatkowego o wysokości dochodów osiągniętych od dnia uzyskania pełnoletności, bez względu na ich wysokość.