15 sierpnia to nie tylko Święto Wojska Polskiego. W tradycji ludowej ten dzień jest znany jako uroczystość Matki Boskiej Zielnej. Wiąże się ze zwyczajem zbierania i święcenia ziół. Jaka jest jego historia?
– Obchodzone 15 sierpnia święto Matki Boskiej Zielnej to popularna nazwa uroczystości Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, najstarszego święta maryjnego w roku liturgicznym i jednego z najstarszych świąt kościelnych – pisze Elżbieta Sokołowska z Muzeum Etnograficznego w Ochli. Według jednej z legend apostołowie trzy dni po śmierci Maryi nie znaleźli w jej grobie ciała, ale zioła i kwiaty. Na pamiątkę tego zdarzenia święci się właśnie zioła, kłosy zbóż, kwiaty czy także owoce i warzywa.
Na wsiach ten zwyczaj jest powiązany również z zakończeniem żniw i świętem plonów. Z ostatnich ściętych kłosów gospodynie wykonują dożynkowy wieniec. Do poświęcenia w kościele przynoszono kiedyś również bukiety z roślin leczniczych, np. dziurawca, mięty, dziewannę czy krwawnika. Zbierały je do wiązanek głównie kobiety, czasem dzieci.
Dawniej poświęcone bukiety kładło się na polach i przynoszono do domu po kilku dniach. Oprócz właściwości leczniczych przypisywano im też moc odpędzania nieszczęść czy chorób. Okadzano nimi na przykład wnętrza domów, pomieszczenia dla bydła albo wkładano bukiet za żłób lub pod próg budynku. Ziarna wykruszonego z kłosów używało się do pierwszego siewu.
Opracowano na podstawie informacji z Muzeum Etnograficznego w Ochli