Zimowe Ptakoliczenie jest coroczną akcją wzorowaną na brytyjskim "Big Garden Birdwatch". Odbywa się, podobnie jak jego brytyjski odpowiednik, zawsze w ostatni weekend stycznia. W akcji może uczestniczyć każdy – notując, ilu przedstawicieli którego gatunku odwiedza jego karmnik, ogród, skwer przed blokiem czy okoliczny park. Liczenie można prowadzić indywidualnie lub podczas bezpłatnej wycieczki ornitologicznej z przewodnikiem.
OTOP sugeruje, żeby w ramach akcji skupiać się na tych gatunkach, które zimą można spotkać jak najbliżej człowieka. Dzięki wynikom dostarczanym przez uczestniczących w akcji wolontariuszy ornitolodzy tworzą zestawienia ptaków najliczniej spotykanych w parkach i ogrodach o tej porze roku.
Coroczne liczenie pozwala też dostrzec ciekawe zjawiska zachodzące w ptasim świecie. Np. w 2007 r. kwiczoł znalazł się na pierwszym miejscu w Polsce, jeśli chodzi o liczebność, a rok wcześniej zajmował pozycję 15. Dzięki ponad dwóm tysiącom wolontariuszy wiemy, że w 2007 r. w Polsce miał miejsce bardzo liczny przelot kwiczołów (w niektórych miejscach widywano stada liczące kilkaset, a nawet powyżej tysiąca osobników) – poinformowało na swojej stronie internetowej Towarzystwo.
Jak wziąć udział w akcji? W sobotę lub niedzielę należy poświęcić na liczenie przynajmniej godzinę.
W przypadku notowania ptaków odwiedzających karmnik do specjalnie przygotowanej karty obserwacji (dostępnej jako formularz online na stronie OTOP od 24 stycznia) należy nanieść maksymalną liczbę osobników widzianych w jednym momencie, co pozwoli uniknąć kilkakrotnego rejestrowania tej samej bogatki czy tego samego dzwońca.
Podczas spaceru, np. po parku, należy wybrać taką trasę, która nie będzie prowadziła dwa razy przez to samo miejsce, co także zmniejszy ryzyko powtórnego policzenia tych samych ptaków. W razie spotkania dużego stada, należy starać się je oszacować, unikając takich określeń jak "duże stado", "małe stado", "kilka ptaków", itp., ponieważ takich danych ornitolodzy nie będą mogli wprowadzić do bazy, i nie zostaną one uwzględnione przy podawaniu ostatecznych wyników dla całego kraju.
Podczas akcji liczymy przede wszystkim te ptaki, które spędzają zimę w bezpośrednim sąsiedztwie człowieka – w ogrodach, na osiedlach, podwórkach, w parkach, przy zagrodach, itp. Generalnie nie są uwzględniane ptaki nad rzekami (poza odcinkami śródmiejskimi), jeziorami, w lasach poza miastami, itp. Liczyć można zarówno na dworze, np. na spacerze po osiedlu czy po parku, jak i w domu, uwzględniając osobniki widoczne za oknem, np. przylatujące do karmnika.
Po zakończeniu obserwacji należy wpisać wyniki do elektronicznej karty obserwacji i zatwierdzić przyciskiem "Wyślij". Dane zostaną przesłane do głównej bazy OTOP.
Autor: Paweł Hekman / PAP-Nauka w Polsce