Międzynarodowa konferencja naukowa odbędzie się 15-16 października. Wydarzenie podejmuje refleksję nad szeroko pojętym obrazem gatunku powieści kryminalnej w literaturze polskiej i światowej XIX i XX wieku aż po współczesność. W swoich rozważaniach naukowcy chcą ukazać przemiany, jakim ulegał ten gatunek oraz wskazać pomosty i początki rodzimej literatury kryminalnej. W obrębie konferencyjnego dyskursu zamierzają przedstawić przekształcenia, jakim podlegała współczesna powieść kryminalna, istniejąca w powojennych odmianach PRL-u, jak i ta powstała po roku 1989, będąca swoistą hybrydą, dla której intryga kryminalna to częstokroć pretekst do ukazania nowych tematów czy też ważkiej problematyki współczesnej. Wreszcie interesować ich będzie powieść kryminalna jako wytwór literatury popularnej oraz jej nowa rola perswazyjna i kreatywna w obszarze szeroko pojętej współczesnej kultury.
Program konferencji prezentuje się następująco:
15 października 2014 r. (środa)
9.00 – Inauguracja (sala wykładowa, parter Biblioteki UZ)
Uroczyste otwarcie Konferencji – prof. dr hab. Wojciech Strzyżewski – prorektor ds. studenckich Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Powitanie Uczestników Konferencji przez Dziekana Wydziału Humanistycznego – dr hab. Sławomir Kufel, prof. UZ – dziekan Wydziału Humanistycznego UZ.
9.40-10.40 – obrady plenarne, Między tradycją a nowatorstwem (sala wykładowa, parter Biblioteki UZ)
Przewodnicząca: prof. UZ dr hab. Marta Ruszczyńska
1. Prof. dr hab. Mariusz Czubaj (Warszawa), Kryminał jako sztuka przetrwania. O powieściach Johna D. Macdonalda,
2. Prof. Jürgen Joachimsthaler (Marburg, Niemcy), Die faszinierende Schönheit des Bösen. Joachim Maass’ Kriminalroman „Der Fall Gouffe” (1952),
3. Dr Mariusz Kraska (Gdańsk), Zabijanie zbrodni. Gry z konwencją kryminału w literaturze wysokiej.
10.40-11.00 – przerwa na kawę
11.00-12.00 – cd. obrad plenarnych, Kryminał i konteksty (sala wykładowa, parter Biblioteki UZ)
Przewodniczący: prof. UZ dr hab. Paweł Zimniak
1. Prof. Tadeusz Bujnicki (Warszawa), „Wileńska powieść kryminalna” A. Romanowskiej na tle gazetowych powieści kryminalnych w odcinkach „Słowa” i „Kuriera Wileńskiego” .
2. Prof. dr hab. Urszula Bonter (Wrocław), Stadt-Land-Mord. Einige Bemerkungen zu den aktuellen Regionalkrimis .
3. Dr Wolfgang Brylla (Zielona Góra), Ist der Detektiv passé? Narrative Ermittlung des Selbstmordes in Rainer Wocheles Novelle „Der Flieger“ .
12.00-12.20 – dyskusja
12.20-12.30 – przerwa na kawę
OBRADY W SEKCJACH Sekcja I (sala audiowizualna, II piętro Biblioteki UZ)
12.30-13.50, W kręgu powieści XIX wieku
Przewodniczący: dr hab. Dorota Kulczycka
1. Prof. UZ dr hab. Marta Ruszczyńska (Zielona Góra), Historie kryminalne w powieści galicyjskiej drugiej połowy XIX wieku
2. Dr Aneta Narolska (Zielona Góra), „Na gorącym uczynku” – „antyalkoholowy” kryminał Władysława Sabowskiego
3. Mgr Weronika Dulęba (Gdańsk), Wątki kryminalne w powieściach ludowych Elizy Orzeszkowej
4. Mgr Roksana Blech (Gdańsk), Motywy sensacyjne w „Faraonie” B. Prusa
13.50-14.20 – dyskusja
14.20-15.20 – obiad w palmiarni „Rabarbar” (gmach główny – A-16, al. Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Góra)
15.20–16.40, Polski kryminał. Między XIX a XX wiekiem
Przewodniczący: dr Mariusz Kraska
1. Mgr Anna Kaczmar (Zielona Góra), Kryminalne wątki w powieściach historycznych Walerego Przyborowskiego
2. Mgr Janusz Łastowiecki, (Zielona Góra), „A gdybyś tak tę aktoreczkę ściszył trochę” – audiointryga kryminalna w słuchowisku Krzysztofa Czeczota „Andy”
3. Mgr Jakub Rawski (Zielona Góra), „Bo wy się kochacie w męczennictwie!”: kryminalne dekonstruowanie romantycznego mesjanizmu, czyli „Jul” Pawła Goźlińskiego
4. Prof. dr. hab. Leszek Libera (Zielona Góra), Profil zabójcy w „Julu” Pawła Goźlińskiego
16.40-17.00 – dyskusja
17.15 – uroczysta kolacja w palmiarni „Rabarbar”
Sekcja II (sala wykładowa, parter Biblioteki UZ)
12.30-13.50, Niemiecki kryminał regionalny
Przewodniczący: dr Wolfgang Brylla
1. Dr Maike Schmidt (Kilonia, Niemcy), Berlin-Krimis seit 2000: Themen und Tendenzen
2. Mgr Anna Volk (Wrocław), Adaptionen von regionalen Krimis im Fernsehen – das Beispiel „Wilsberg“
3. Dr Rafał Biskup (Wrocław), Zwischen Krimi und Regionalidentität. „Kōmisorz Hanusik” von Marcin Melon
4. Prof. UP dr hab. Martin Langner (Kraków), Der Reiz des Unbekannten im Bekannten
13.50-14.20 – dyskusja
14.20-15.20 – obiad w palmiarni „Rabarbar” (gmach główny A-16, al. Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Góra)
15.20-16.40, Fikcja-schemat, schemat-fikcja
Przewodniczący: dr Andriej Kotin
1. Dr Adam Sobek (Poznań), Quest. Kreisförmiges Handlungsschema in Simone Tives’ Kriminalroman „Die Tage des Saturn“ und Hans Dieter Stövers „Die tödliche Dosis“
2. Mgr Joanna Wołowska (Wrocław), Die Aufklärung des Verbrechens liegt in der „Geschichte“ der DDR. Am Beispiel der Romane von Anne Chaplet, Christian v. Ditfurth und Elisabeth Herrmann
3. Mgr Jan-Moritz Werk (Lublin/Kilonia, Niemcy), „…die Wahrheit und nichts als die Wahrheit“ – Die Kurzgeschichten von Ferdinand von Schirach
4. Dr Gerda Nogal (Zielona Góra), (Selbst)Reflexion des Schreibprozesses zwischen Krimi- und Komikansätzen. Zu Birgit Vanderbekes „abgehängt“ (2002)
16.40-17.00 – dyskusja
17.15 – uroczysta kolacja w palmiarni „Rabarbar”
Sekcja III (sala audiowizualna, III piętro Biblioteki UZ)
12.30-13.50, Kryminał dla dzieci i młodzieży
Przewodnicząca: dr Małgorzata Medecka
1. Prof. dr hab. Mirosław Ryszkiewicz (Lublin), Retoryczne funkcje najnowszej powieści kryminalnej dla dzieci i młodzieży
2. Dr Małgorzata Peroń (Lublin), Kryminał edukacyjny dla młodzieży na przykładzie serii „Pan Samochodzik” Zbigniewa Nienackiego
3. Mgr Dominik Borowski (Kraków), Jak funkcjonuje model młodzieżowej powieści kryminalnej Zbigniewa Nienackiego? O wybranych epigońskich powieściach o Panu Samochodziku
4. Mgr Katarzyna Poryszko (Zielona Góra), Czy czarny charakter na pewno jest czarny? Kwestie moralne w powieści „Fletcher Moon”. Prywatny detektyw Eoina Colfera
13.50-14.20 – dyskusja
14.20-15.20 – obiad w palmiarni „Rabarbar” (gmach główny A-16, al. Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Góra)
15.20-16.40, Pisarstwo kobiece
Przewodnicząca: dr Magdalena Jurewicz
1. Dr Joanna Gorzelana (Zielona Góra), Tropienie śladów Biblii w „kolekcji kryminałów” Joanny Chmielewskiej
2. Mgr Elżbieta Gazdecka (Zielona Góra), Czy Joanna Chmielewska pisała kryminały?
3. Mgr Julia Poświatowska (Szczecin), Kobiety na tropie. Kategoria „kobiecości” w literaturze kryminalnej autorstwa współczesnych polskich pisarek
4. Mgr Małgorzata Stadnik (Szczecin), Morderstwo z życia wzięte. Autobiografizm w powieściach kryminalnych na przykładzie twórczości wybranych pisarek
16.40-17.00 – dyskusja
17.15 – uroczysta kolacja w palmiarni „Rabarbar”
18.00 – Zbrodnia w palmiarni: wystąpienie autorskie. Ze swoich powieści kryminalnychw stylu retro czyta Susanne Goga-Klinkenberg
16 października 2014 r. (czwartek)
9.10-9.50 – wycieczka po Bibliotece Uniwersytetu Zielonogórskiego
OBRADY W SEKCJACH Sekcja I (aula C w gmachu A-16 UZ przy al. Wojska Polskiego 69)
10.00-11.20, Brytyjska szkoła kryminału
Przewodniczący: dr Maciej Dajnowski
1. Dr Maria Berkan-Jabłońska (Łódź), Wilkie Collins – w kręgu narodzin brytyjskiego kryminału
2. Dr Piotr Kallas (Gdańsk), Historical Crime: brytyjska szkoła kryminału retro na przykładzie powieści Lindsey Davis
3. Dr Joanna Popielska-Grzybowska (Pułtusk), Wątki staroegipskie w powieściach Agathy Christie
11.00-11.40 – dyskusja
11.40-12.20 – przerwa na kawę
Sekcja II (sala wykładowa, parter Biblioteki UZ)
10.00-11.00, Kryminał jako tekst
Przewodniczący: prof. dr hab. Urszula Bonter
1. Mgr Małgorzata Przytocka (Szczecin), „Kriminalromane mit Niveau sind hoffnungslose Angelegenheiten”: Zum Leben und zur literarischen Konzeption Friedrich Glausers
2. Prof. Hans-Heino Ewers (Frankfurt/M., Niemcy), Vom Jugendroman zum Jugendthriller
3. Lic. Roksana Owcarz (Zielona Góra), Kreacja przestrzeni – oczami zwierząt – na podstawie „Sprawiedliwości owiec“
11.00-11.40 –dyskusja
11.40-12.20 – przerwa na kawę
Sekcja III (sala audiowizualna, II piętro Biblioteki UZ)
10.00-11.20, Gry z tradycją i konwencją
Przewodnicząca: dr Aneta Narolska
1. Dr Monika Samsel-Chojnacka (Sopot), Zbrodnia w miejskiej dżungli – geokratyczna wizja kryminalnego Sztokholmu we współczesnej literaturze
2. Dr Marta Wiatrzyk-Iwaniec (Zielona Góra), Igraszki z konwencją – postscriptum o kobiecości do kilku znanych utworów angielskich z XIX wieku
3. Mgr Magdalena Tosik (Toruń), Nowe mechanizmy narracyjne w kryminale
4. Mgr Paulina Korzeniowska (Zielona Góra), Obraz gotyku Amerykańskiego Południa w serialowej produkcji „True Detective”
11.20-11.50 –dyskusja
11.50-12.20 – przerwa na kawę
Sekcja IV (sala audiowizualna, III piętro Biblioteki UZ)
10.00-11.20, Kultura. Translacje i przekłady (inter)semiotyczne
Przewodniczący: prof. dr hab. Mirosław Ryszkiewicz
1. Mgr Magdalena Żmudziak (Lublin), Co mówią zeznania? O dwóch powieściach kryminalnych Leo Belmonta („Sprawa przy drzwiach zamkniętych” i „Pomiędzy sądem a sumieniem”)
2. Mgr Damian Łobacz (Zielona Góra), Zbrodnia made in Poland – recepcja polskiej powieści kryminalnej w ujęciu medioznawczym
3. Mgr Krystian Saja (Zielona Góra), Kryminał metafizyczny wobec literatury wysokiej
11.20-11.50 –dyskusja
11.50-12.20 – przerwa na kawę
Obrady plenarne (sala wykładowa, parter Biblioteki UZ)
12.20- 14.30 Eksperymenty – intertekstualne prowokacje – drogi rozwoju
Przewodniczący: prof. dr hab. Tadeusz Bujnicki
1. Dr Maciej Dajnowski (Gdańsk), Kryminały Stanisława Lema jako eksperymenty gatunkowe
2. Dr Małgorzata Medecka (Lublin), Kryminalny palimpsest F.M. Borysa Akunina
3. Dr Andrey Kotin (Zielona Góra), Das Böse der Banalität – Vladimir Nabokovs „König“, „Dame“, „Bube“ als künstlerischer Anti-Krimi
4. Dr Magdalena Jurewicz (Poznań), Asocjacje kulturowe i literackie w powieściach kryminalnych jako wyzwanie dla przekładu
14.30-15.00 – dyskusja
15.00-15.10 – podsumowanie konferencji: Dorota Kulczycka i Wolfgang Brylla
15.10 – obiad w palmiarni „Rabarbar”
Autor: Paweł Hekman