W 1918 r. zakończyła się Wielka Wojna. Działające w mieście zakłady, m.in. Beuchelt & Co. (późniejszy „ZASTAL”), popadały w jeszcze bardziej niekorzystna sytuację, a powojenny kryzys nie sprzyjał nowym zamówieniom. Poszukiwano nowych rozwiązań i postanowiono w Grünbergu produkować… samochody.
Po śmierci Georga Beuchelta kierujący zakładami Paul Henke „poszukiwał różnych sposobów na wyjście z impasu i pomysłów na przystosowanie firmy do panujących ówcześnie warunków”. W 1924 r. zatrudniono nowego dyrektora produkcji dr. inż. Hermana Fischmana. Rozwiązaniem bardzo trudnej sytuacji miała być produkcja podwozi i karoserii samochodowych. Dlatego tez w tym samym roku w zakładach utworzono „Oddział Budowy Samochodów” (Autobau), gdzie produkowano i montowano karoserie oraz podwozia autobusowych dla Büssing oraz Mercedesa.
Pierwotnie produkowano elementy do autobusów „piętrowych, przyczep pasażerskich i furgonetek pocztowych”. Produkowano jednak także… wozy strażackie. Przełom nastąpił w latach 1925-1926, gdzie postanowiono wspólnie z firmą Sablating produkować samochody pod marką własną Sablating-Beuchelt. Pierwsza firma dostarczała tylko układy napędowe. Pozostała część produkcji odbywała się w zakładach Beuchelta się w Zielonej Górze!
Z grünberskiej linii produkcyjnej wychodziły pojazdy o poj. ok. „1500 cm3 i mocy 30 KM”, a jednym z najbardziej popularnych samochodów był model 6/30 PS występujący w dwóch wersjach nadwoziowych tj. standardowej i kabriolet 🙂 Sztandarowymi produktami autobusowymi były pasażerskie z „33 miejscami siedzącymi i 16 stojącymi oraz przyczepy autobusowe o 20 miejscach siedzących i 28 stojących”.
Miało być pięknie! Niestety zmiana profilu produkcyjnego okazała się nietrafiona. Wiązała się z ogromnymi kosztami zmian parku maszynowego. Najgorsza była jednak konkurencja samochodów amerykańskich i wielkich koncernów, które masowo zalewały rynek niemiecki. W związku z tym zaprzestano produkcji samochodowej i powrócono do dawnego profilu produkując konstrukcje stalowe, mosty i wagony kolejowe.
Kiedy nieubłaganie zbliżał się wybuch II wojny światowej zakłady Beuchelta w ekspresowym tempie przestawiły się na produkcje wojskową. W Grünbergu od 1938 roku produkowano i montowano wojskowe ciężarówki dla: Daimler-Benz, Hentschel, MAN oraz Magirus. Produkowano pojazdy o różnym przeznaczeniu wojskowym np. wozy o nadwoziach w wersji „stacji łączności i szyfrowania, wozy pomiarowe artylerii, wozy do transportu piechoty czy mobilne punkty dowodzenia.
Do dzisiaj nie zachowały się żadne pojazdy, a szkoda…
#NieznanaZielonaGóra #MiastoZG #ZielonaGóra #Grunberg #Beuchelt #Schlesien
Źródła:
-opracowania własne;
-zbiory Archiwum Państwowego w Zielonej Górze – sygn. 60;
-plansze wystawy trwającej w okresie 31.03.2015-31.05.2015 r. w Archiwum Państwowym w Zielonej Górze, pt. „Pojazdy od Pana Beuchelta”;
-G. Biszczanik, “Beuchelt & Co. Dzieje zakładu w latach 1876-1945” [w:] Węgiel, polityka, stal, ludzie. Studia z historii kolei na Śląsku, Rybnik 2019;
-M. Eckert, Dzieje zakładu w latach 1876-1945 i jego przejęcie przez polską załogę, w: “Zastal 1976-1975:, pod red. M. Eckert, Zielona Góra, 1980;
-M. Mamet, Zakłady Georga Beuchelta w Zielonej Górze, [w:] “Epoka przemysłowa w miastach południowej części województwa lubuskiego, Zielona Góra 2017.
Tekst:
dr Grzegorz Biszczanik – historyk, filokartysta, znawca dziejów Zielonej Góry
