Przejeżdżając zielonogórskimi ulicami nie zwracamy uwagi na pewne miejsca lub budynki, gdyż dla wielu z nas są one tam „od zawsze”. Niczym nie przyciągająca bryła niektórych budynków nam powszednieje, ale niegdyś były one miejscami wyjątkowymi, synonimami luksusu i miejscem kulturalnej rozrywki. Takim miejscem jest dawna placówka MHD przy ul. Podgórnej 45 w Zielonej Górze.
Na przełomie lat 50. i 60 XX wieku w młodym mieście wojewódzkim powstaje największa inwestycja budowlana. Postanowiono wówczas wybudować we wschodniej części Zielonej Góry największe i najbardziej nowoczesne osiedle mieszkaniowe w powojennym mieście. Pierwszy etap nazwano Osiedle Wazów I. Prace postępowały dość szybko i przystąpiono do kolejnych etapów budowy osiedla, które nazwano bardzo zaskakująco – Wazów II, a następny etap wiecie jak nazwano? Tak, zgadliście – Wazów III i był on przy dzisiejszej ul. Podgórnej oraz Władysława IV.
Kiedyś osiedla budowano w taki sposób, aby były one samowystarczalne. Musiało obowiązkowo znaleźć się na nich przedszkole, szkoła, zakłady usługowe oraz sklepy. Nie inaczej było w przypadku tego osiedla. Przy dzisiejszej ul. Podgórnej postanowiono wybudować niewielki ciąg placówek handlowo-usługowo-edykacyjnych. Budynek miał powstać szybko i nikt wówczas nie przywiązywał zbyt dużej wagi do architektury i jej detali. Jest to zrozumiałe.
Niemniej niektóre rozwiązania mogą w nim zaskakiwać do dzisiaj i być traktowane jako pionierskie. Budynek był stylowym założeniem tzw. „klocka”. Pod jego budowę zniwelowano sporą cześć terenu, aby powstały tam fundamenty. O dziwo budynek nie był wznoszony z popularnych już wówczas prefabrykatów, ale z cegieł, co już wówczas świadczyło, iż nie miał być to budynek tymczasowy, ale przeznaczony na wieloletnie użytkowanie. Obiekt był dwukondygnacyjny, co ciekawe oraz dość niespotykane, wejścia miał z dwóch stron dwóch kondygnacji. Na dolnej kondygnacji znajdowały się delikatesy spożywcze z ogromnym asortymentem alkoholi, warzyw i owoców, konserw oraz wszelakiego dobra spożywczego. Na górnej zaś były zakłady naprawcze sprzętu RTV-AGD oraz filia biblioteki. Zarząd nad delikatesami posiadał MHD, czyli Miejski Handel Detaliczny. Nic więc dziwnego, że na szczycie budynku znajdował się wielki neon o treści „MHD wita swoich klientów”
Przeglądając zdjęcia wykonane przez Czesława Łuniewicza ze zbiorów Archiwum Państwowego widać, że czasami półki wyginały się pod towarami, a kiełbas i alkoholu było pod dostatkiem. Czyli całe życie mnie na historii oszukiwali? Ano niekoniecznie. Na początku lat 70. XX wieku mieliśmy w Polsce chwilowy okres dobrobytu, w epoce Gierka. Było wtedy dużo, ale drogo. Ale było. Niemniej sklep przetrwał zmiany ustrojowe, ale zachodzące zmiany spowodowały jego stopniowe przechodzenie w nierentowność, a gwoździem do trumny było powstawanie supermarketów, takich z „robalem” w nazwie.
Dziś w tym miejscu jest sieciowa pizzeria, biura pośrednictwa pracy oraz zakłady medyczne. Jedyne co się ostało, to Filie Biblioteki 4 i 9 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. C. Norwida w Zielonej Górze biblioteki
Źródła:
-opracowania i zbiory własne;
-archiwalne numery „Gazety Zielonogórskiej”, „Gazety Lubuskiej”, “Łącznika Zielonogórskiego”;
-R. Zaradny, „Władza i społeczność Zielonej Góry w latach 1945-1975”, Zielona Góra 2009;
-„Historia Zielonej Góry. Dzieje miasta w XIX i XX wieku”, Tom II, pod red. W. Strzyżewski, Zielona Góra 2012;
-zbiory Archiwum Państwowego w Zielonej Górze, B. Bugla.
Tekst:
dr Grzegorz Biszczanik – historyk, filokartysta, znawca dziejów Zielonej Góry
