Istnieje wiele artykułów na temat zakazanych pytań podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Jednak zawsze chodzi o punkt wyjścia: które pytania HR-owca są niedopuszczalne i dlaczego kandydat do pracy nie musi na nie odpowiadać. Jednak w rozmowie kwalifikacyjnej zadawane są pytania nie tylko kandydatowi, ale także przedstawicielowi firmy. Dlatego ubiegając się o dane stanowisko, należy zachować całkowitą ostrożność przy zadawaniu pytań. Z tymi siedmioma pytaniami zadanymi w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej szybko strzelisz sobie gola – samobója.
Akcent na wzajemne poznanie się
Ze względu na przepisy antydyskryminacyjne rekruterom nie wolno zadawać niektórych pytań podczas rozmów kwalifikacyjnych, np. dotyczących poglądów politycznych, wyznania religijnego czy ewentualnych chorób kandydata – wyjątki potwierdzają regułę.
Jednak zakaz nie uniemożliwia wszystkim menadżerom HR zadawania wątpliwych pytań i tym samym przekraczania granic prawa i etyki. Dlatego należy wiedzieć, że w przypadku zabronionych pytań udzielając na nie odpowiedzi, można mijać się z prawdą, bez obawy o związane z tym konsekwencje. Jeszcze lepiej byłoby wybrnąć z tej niewygodnej sytuacji krótką, ale żartobliwą ripostą, wywołując tym samym uśmiech na twarzy rekrutera. Ale ważniejsze jest to, by kandydat nie postrzegał rozmowy kwalifikacyjnej jako typowego wywiadu, ale raczej jako spotkania, które ma na celu wzajemne poznanie się. Masz prawo zadawać pytania, zatem korzystaj z tego!
Pytania kandydatów do pracy? Tak, proszę – ale te właściwe!
Jeśli kandydat nie zadaje żadnych pytań, może wydawać się niezainteresowany pracą, a tym samym zmniejszyć swoje szanse na jej zdobycie. To samo może się zdarzyć, jeśli zadasz niewłaściwe pytania. Pytania, które zadaje osoba, ujawniają wiele na temat jej zainteresowań oraz wartości życiowych i dlatego mogą być bardziej wartościowe dla wielu rekruterów niż jakakolwiek odpowiedź. Kandydaci powinni zatem zadawać pytania podczas rozmowy kwalifikacyjnej, ale wcześniej je dokładnie przemyśleć. Z jednej strony Twoje pytania służą wyjaśnieniu, czy firma Ci odpowiada i czy w ogóle chcesz przyjąć tę pracę – jeśli masz zostać przyjęty.
Z drugiej strony zadanie właściwego pytania może być częścią twojej autopromocji i pozytywnie wpłynąć na decyzję menadżera HR. Jednak sytuacja może się odwrócić na niekorzyść, jeśli Twoje pytania pozostawią złe wrażenie. Poniżej zestawienie tematów, o które nie należy pytać podczas rozmowy kwalifikacyjnej.
Siedem zakazanych pytań kandydata podczas rozmowy kwalifikacyjnej
Kandydaci już w trakcie przygotowań do rozmowy kwalifikacyjnej powinni zastanowić się, które pytania zadać – a które nie. Ponadto wskazane jest wyjaśnianie od razu wszelkich niejasności w rozmowie poprzez zadawanie pytań. Najlepiej robić notatki podczas rozmowy i poczekać, aż rozmówce skończy wypowiedź. Następnie sprawdź, czy pozostały jeszcze jakieś pytania bez odpowiedzi.
Ważne jest jednak, aby wcześniej rozważyć każdą kwestię i, w przypadku wątpliwości lepiej przemilczeć. Każde z poniższych siedmiu pytań może rzucić na Ciebie złe światło i zrujnować Twoje możliwości zatrudnienia na danym stanowisku. Pytania, których nie należy zadawać to na przykład:
- W jakiej branży tak naprawdę firma działa?
Jeśli zadasz to lub podobne pytanie rekruterowi, ujawnisz tym samym swoje słabe przygotowanie. Zmotywowany i zainteresowany kandydat wcześniej przeanalizował i zapamiętał wszystkie ważne dane firmy. Wniosek menedżera HR po usłyszeniu takiego pytania jest następujący: tak naprawdę nie chcesz tej pracy. Należy mieć przygotowaną bazę danych w postaci liczby pracowników, informacji o branży, lokalizacji itp. i w razie potrzeby móc ją bez problemu z głowy odtworzyć.
- Czy przez pierwsze sześć miesięcy nie mogę wziąć urlopu?
Jako ewentualnego przyszłego pracownika interesują Cię oczywiście także podstawowe sprawy, takie jak wakacje i godziny pracy w nowej firmie. Zwykle okres próbny na początku stosunku pracy wiąże się z zakaz brania urlopu w tym czasie. Niemniej są to szczegóły, o które lepiej zapytać podczas dalszych negocjacji już konkretnego kontraktu. Każdy, kto od razu pyta o urlop, wywołuje natychmiastowe wrażenie, że interesuje go tylko czas wolny i „dodatkowe korzyści” – a nie sama praca.
- Czy otrzymam samochód służbowy?
Takimi „dodatkami” są np. samochód służbowy, elastyczne godziny pracy czy specjalne premie. Jeśli przypisane są one do danego stanowiska, to z pewnością pracownik ds. personalnych sam o nich wspomni w ramach prezentacji firmy – w końcu są one ważną częścią wewnętrznego wizerunku pracodawcy.
Jeśli te informacje nie zostaną przedstawione, można o nie podpytać. Należy jednak zachować szczególną ostrożność podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Lepiej poczekać, aż zostanie potwierdzone przyjęcie do pracy i wówczas ustalić szczegóły podpisując umowę.
- Jakiego wynagrodzenia mogę się spodziewać?
Kwestia wynagrodzenia na pewno zostanie poruszona przez rekrutera. Dlatego to nie kandydat pyta o oczekiwaną pensję, ale pracownik działu personalnego porusza tę kwestię. Więc bądźcie pewni, że zostaniecie o to spytani. Rekruter zazwyczaj jednak nie komentuje tego, a jedynie przyjmuje do wiadomości i odnotowuje. Pytania takie jak “Ile zarabiają inni pracownicy w Państwa firmie?” albo “Ile jestem dla Państwa wart?” wydają się nieprofesjonalne i nie bawią większości pracodawców.
- Kiedy możliwy jest awans?
Jeśli kandydat prezentuje się na rozmowie jako ambitna osoba i pyta o swoje perspektywy w firmie, to sprawia wrażenie zmotywowanego i zbiera dodatkowe punkty. Niemniej jednak, najpierw trzeba zapracować na swoje laury, a zbytnia pewność siebie przechodząca wręcz w arogancję czyni cię niesympatycznym i automatycznie niepasującym do zespołu.
Jeśli więc od razu założysz, że i tak awansujesz i chcesz po prostu wiedzieć, kiedy to nastąpi, to Twoja rzekoma motywacja szybko zamieni się w arogancję, a kierownik działu kadr być może krytycznie oceni tę wyniosłość i zarozumiałość.
- Ile jest prawdy w tym negatywnym wizerunku firmy?
Firma zbiera obecnie same negatywne nagłówki artykułów, zaliczyła wpadkę czy też ma raczej zły wizerunek w Twoim środowisku społecznym? Niemniej jednak nigdy nie należy zadawać takich pytań, ponieważ żaden menedżer ds. zasobów ludzkich nie wciągnie w swoje szeregi krytyka. Więc jeśli naprawdę masz wątpliwości, czy jest to atrakcyjny pracodawca dla Ciebie, lepiej poszukaj przez Internet, znajomych & Co lub zrezygnuj z tej oferty pracy – jest to prawdopodobnie najlepsze rozwiązanie dla wszystkich zainteresowanych. Z takimi uprzedzeniami i krytycznym nastawieniem na pewno nie można być szczęśliwym w swojej nowej pracy.
- Ilu kandydatów ubiega się o to stanowisko?
Chcesz tę pracę za wszelką cenę i jako niecierpliwa osoba, którą wręcz przeraża niespokojny okres oczekiwania na ostateczna decyzje o przyjęciu do pracy bądź odrzuceniu? To zrozumiałe, ale musisz przez to przejść!
Pytając rekrutera przy pożegnaniu, jakie są Twoje szanse lub spośród ilu kandydatów zostanie dokonany wybór, pozostawisz nieprofesjonalne wrażenie. I tak nie padnie tam żadna konkretna odpowiedź, która Cię zadowoli. Zamiast tego usłyszysz prawdopodobnie dyplomatyczne wyjaśnienie i – jeśli rekruter odebrał to jako presję – prawdopodobnie odrzuci Twoją kandydaturę. Zamiast tego zapytaj lepiej, kiedy możesz spodziewać się informacji zwrotnej, a następnie poćwicz nad swoją cierpliwością.
15 propozycji “dobrych” pytań kandydata podczas rozmowy kwalifikacyjnej
- Jak wygląda kwestia podróży służbowych?
- Jakie będzie obszar moich obowiązków?
- Ilu pracowników będzie miał mój zespół?
- Kto jest moim bezpośrednim przełożonym?
- Czy mój poprzednik nadal pracuje w firmie?
- Czy to nowo utworzone stanowisko i dlaczego?
- Jakie oczekiwania mają Państwo wobec mnie jako pracownika?
- Jakie są krótko-, średnio- i długoterminowe cele firmy?
- Kiedy wdrożyli Państwo innowację XYZ?
- Jak wygląda kwestia szkoleń dla pracowników?
- Jaki będzie szczegółowo mój zakres odpowiedzialności?
- Czy pracować będę wyłącznie w tym biurze?
- Czy wiadomo już za kontakty z którymi klientami będę odpowiadać?
- Jak wyglądają moje perspektywy zawodowe w Państwa firmie?
- Jak przebiega u Państwa wprowadzanie nowych pracowników?